سوانح هوايي به لطف تحريمهاي سيساله آمريکا عليه اين صنعت، هرروز در حال بيشتر شدن است.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار،هر زمان که يکي از هواپيماهاي خطوط هوايي کشور سقوط ميکند، صحبتها بر سر ضرورت استعفاي مسئولان و يا عذرخواهي آنها از مردم نيز آغاز ميشود اما ريشهيابي اين حوادث نشان ميدهد تنها کساني که بايد از مردم ايران عذرخواهي کند، مسئولان و مقامات مختلف آمريکا هستند که باوجود مشاهده وضعيت خطوط هوايي و هواپيماهاي ايراني و همچنين حوادث پيشآمده طي سالهاي گذشته از مردم ايران عذرخواهي کرده و يا اينکه به جرم تلاش غيرمستقيم براي کشتن انسانهاي بيگناه محاکمه شوند.
با اينحال اين روزها چندان هم نميتوان به آمريکاييها اعتراض کرد. رسانههاي اپوزيسيون سانحه پيشآمده براي هواپيماي آنتونوف ??? را به بهانهاي تبديل کردهاند که بيان کنند بهتر است ايران با آمريکا کنار آمده و هر طور شده تلاش کند تحريمها عليه صنعت هوايي کشور برداشته شود. آنها اينگونه بيان کردهاند که تا ماداميکه ايران بخواهد بهحق خود در غنيسازي هستهاي باور داشته باشد، نميتواند به شريک آمريکا و همپيمان او تبديل شود و بهتر است براي حفظ جان انسانهاي بيگناه هم که شده مسئولان جمهوري اسلامي به خواستههاي آمريکا در مسئله هستهاي و ساير مسائل نظامي و امنيتي تن دردهد!
گذشته از اين مواضع ذليلانه ميتوان نگاه ديگري هم به ماجراي دوستي با آمريکا داشت که البته ممکن است زياد هم موردعلاقه دولت و شخص رييسجمهور نباشد اما درهرصورت حقيقتي است که بايد در نظر گرفته شود. ايران در توافق ژنو و اولين گام همکاري با آمريکا در ماجراي هستهاي، به شرطي تعدادي از فعاليتهاي هستهاي خود را تعليق کرده و دست از غنيسازي ?? درصد و گسترش فعاليتهاي هستهاي برداشت که برخي از تحريمها در صنعت هوايي کشور برداشته شود. ايالاتمتحده در اين توافقنامه تعهد داده است که زمينه لازم براي ارسال قطعات لوازميدکي هواپيماهاي مسافربري را براي ايران فراهم کند.
در همين راستا نمايندگان شرکتهاي جنرال موتورز و بوئينگ راهي ايران شدند تا بلکه فرجي در امر صنعت هوايي کشور حاصل شود. بااينحال نگاهي به قراردادهاي بستهشده در اين زمينه و تفاهمنامههاي صورت گرفته ميان شرکت دولتي هواپيمايي ملي ايران (هما) با شرکت بوئينگ نشان ميدهد عملاً چيزي که در طي توافق ژنو براي صنعت هوايي کشور بهدستآمده تعدادي دفترچه راهنماي پرواز است!
اين نخستين بار از زمان وضع تحريمهاي امريکا در سال ???? است که اين شرکت آمريکايي وارد مبادلات تجاري با يک شرکت طرف ايراني ميشود. طبق گزارش خبرگزاري فرانسه، يک سند حقوقي نشان ميدهد بوئينگ اقدام به تأمين کالاها و خدمات مربوط به «امنيت پرواز» براي شرکت ايران اير که شرکت هوايي «حامل پرچم» ايران تلقي ميشود، خواهد کرد.
اين سند خاطرنشان ميکند که مطابق توافقهاي حاصلشده در سهماهه دوم سال جاري، شرکت بوئينگ مطابق با پيشنهادهايي که به مشتريان خود درزمينههايي نظير تعويض هواپيما، جايگزيني قطعات يا بازرسي هواپيما ميدهد اقدام به تأمين قطعات يدکي هواپيما، دفترچههاي راهنما و اطلاعات براي شرکت هوايي ايران اير خواهد کرد. در پرونده جديد قيدشده که شرکت بوئينگ در توافقي جديد و پس از بحثهاي مرتبط با ايران اير با فروش احتمالي برخي از قطعات و خدمات مربوط به امنيت پرواز ازجمله قطعات هواپيما، کتابچههاي راهنما، نقشهها و بولتنهاي خدماتي و نمودارها و دادههاي ناوبري، توافق کرده است. بوئينگ همچنين اعلام کرده رايزنيهايي هم با شرکت هواپيمايي «ايران اير تور» ـ از شرکتهاي تابعه «ايران اير» ـ درباره فروش احتمالي کالا و خدمات مشابه داشته است.
باوجود گذشت زمان ? ماهه توافق ژنو و همچنين گذشت در حدود ?? روز از زمان ? ماهه تمديدشده اين قرارداد، هنوز هيچ قطعات و لوازميدکي براي هواپيماهاي ايراني به کشورمان صادر نشده است. برخي از رسانههاي خبري عنوان کردهاند بوئينگ براي ارسال اين قطعات از ايران خواسته اجازه دهد نمايندگانش شخصاً وارد کارشده و خودشان اطلاعات پروازها و هواپيماها را به دست بياورند تا بتواند کالاي موردنياز را به ايران بفروشد. اين اقدام البته با مسايل مربوط به امنيت هوايي ايران بهشدت در تضاد است.
درهرصورت خاطره اين مسئله که زماني آمريکا ايرباس ايراني حامل مسافران را در آبهاي خليجفارس مورد هدف قرارداد، از اذهان عموم مردم ايران پاک نميشود. بااينحال هنوز مشخص نيست که اطلاعات مورد درخواست بوئينگ در خصوص هواپيماهايش در ايران شامل چه اطلاعات امنيتياي خواهد شد.
مسئله مهم ديگر در اين ميان اين است که آيا هواپيماهاي فعلي ايران که در حد متوسط سني بين ?? تا ?? سال به بالا رادارند، ميتوانند مورد تعمير قرارگرفته و همچنان در صنعت هوايي کشور مورداستفاده قرار بگيرند؟ آمريکا که بارها خاطرنشان کرده در اين توافق بهاندازه کافي به ايران حسن نيت نشان داده است، امکان صادرات هواپيماهاي بوئينگ به ايران و خريد هواپيماهاي نو را همچنان با بنبست روبهرو ساخته است.
آخرين هواپيماي بوئينگ که به ايران تحويل داده شد يک بوئينگ ???-??? بود که به گفته وبسايت بوئينگ در اوت ???? به ايران تحويل داده شد و حالا پس از سيوپنج سال اين شرکت قرار است دفترچههاي راهنماي مربوط به ايمني پرواز را طي قرارداد هستهاي به ايران واگذار کند! اين مسئله البته اين روزها با حساسيت زيادي روبهرو است و هزينه انتقاد از توافق ژنو براي منتقدان بسيار بالاست چراکه رييسجمهور هرروز به بهانهاي رسانههاي منتقد را مينوازد.
يک روز منتقدان به محتواي قرارداد ژنو بيسوادند و روز ديگر بايد به جهنم بروند! مشخص نيست مردمي که از تحريمها صدمهديده و هرروز عزيزانشان را در ميانه راه آسمان و زمين از دست ميدهند، بايد چه کسي را مقصر اصلي اين حوادث بدانند.
منبع: افکار